Argitalpenak

Ekonomiaren finantzarizazioa gorabidean dago eta Euskal Herria ez da salbuespena. Hala, soldatapekoen ordainsariek gero eta pisu txikiagoa dute Barne Produktu Gordinean.

2017 urtean Euskal Herriak babes sozialera BPGren %24,5a bideratu du. Euskal Herriko gizarte babes-maila egun Portugalen parekoa da (%24,6) eta urrun da Europar Batasunean (%28,2) bideratzen den gastu-mailatik. Euskal lurraldean aldea nabarmena da Bidasoa ibaiaren bi aldeen artean, behintzat; babes sozialerako gastua aise indartsuagoa da Ipar Euskal Herrian (%34,1) Hego Euskal Herrian (%24,1) baino.

2007/19 aldian inbertsiogileek Hego Euskal Herritik 62.640 milioi euro eraman dituzte atzerrira, gehientsuena 2007 urtean. Bien bitartean, epealdi berean 21.830 milioi euro erakarri dira. Kapital ekonomikoaren nazioarteko joan-etorria handia izan da eta, horren ondorioz, 2007az geroztik Hego Euskal Herriak 40.800 milioi euroko inbertsio defizita du.

Euskal Herrian gaixotasun-osasun atentziorako gizarte babeseko gastua BPGren %6,4koa da, EB-27an baino txikiagoa eta Espainia eta Italiaren parekoa. Hego EHko gastua (%6,2) Ipar EHkoa (%9,1) baino nabarmen apalagoa da.

Energiaren prezio gainbeherak KPIren igoera apaldu egin du Ipar Euskal Herrian eta bere horretan mantentzera eraman du Hego Euskal Herrian. Epe motzean prezioen hazkunde negatiboa espero daiteke. Deflazioa gertatzeko, ordea, egoera hori denboran luzatu behar da. Bitartean, elikagaien saskiak igoera nabarmena izan du.

Espainiako Gobernuak martxoaren 15an ezarri zuen berrogeialdia, eta Frantziako Gobernuak, bi egun beranduago. Munduko herritarren heren batek normaltasunez etxetik atera ezinik dabil. Ezohiko egoerak erpin anitz ditu, baina COVID-19ak sorrarazitako osasun larrialdiak herritarren artean uneko egoerari aurre egiteko premia desberdinak sortu ditu.

Milurteko hasieratik Europako herrialde gehienen ekonomian industriaren pisua ahuldu egin da. Europar Batasunean manufaktura-industriaren pisua gutxitu egin da, manufaktura anitz Asia aldera kanporatu direlako; ez, ordea, Euskal Herrian bezainbeste.

2020ko martxoaren 15ko Ipar EHko herriko bozen lehen itzuliko emaitzen atlasa egin du Gaindegiak Berriaren webgune berezirako.

Emakumeen presentzia aldakorra da euskal geografian: hiriguneetan herritarren %52,2 andreak dira. Landa-eremuan, aldiz, %49,1. Industria nortasun handiko eremuetan andre-gizonen arteko jarduera eta errenta mailaren diferentzia handia da. Lehen sektorean ardazturiko landagunean, ordea, andreen laneratzea apala da eta despopulazioa ohiko errealitatea.

Langabezia tasa %8,9koa izan da 2019ko azken hiruhilekoan. Azken hiruhilekoko datuek %8,77an finkatzen dute Euskal Herriko langabezia tasa 2019an (INE), aurreko urtean baino puntu bat azpitik. 2019 urtean 14.000 bat langabetu gutxiago eta 6.900 pertsona aktibo gehiago zenbatu dira (INE).